Մոտ 600 000 տարի առաջ մեր նախնիները կատարել են տեխնոլոգիական թռիչք, որն զգալիորեն ազդել է մարդկության մշակութային և տեխնիկական հետագա զարգացման վրա: Նման եզրակացության են եկել Միսսուրիի համալսարանի ամերիկացի մարդաբանները՝ վերլուծելով քարե գործիքների պատրաստման մեթոդները մարդկային էվոլյուցիայի 3,3 միլիոն տարվա ընթացքում: Նրանց հետազոտությունը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) գիտական ամսագրում։
Հետազոտության համար մարդաբանների թիմն ուսումնասիրել է 62 հաջորդականություն քարե գործիքների արտադրության, որոնք հավաքվել են աշխարհի 57 պեղումների վայրերից՝ ներառյալ Աֆրիկայից, Եվրասիայից, Գրենլանդիայից, Օվկիանիայից, Ամերիկաներից և Սահուլ նախապատմական մայրցամաքից: Վերլուծությունը ցույց է տվել, որ 1,8 միլիոն տարի առաջ քարե գործիքների պատրաստման ընթացակարգային բարդությունը կազմում էր երկուսից չորս միավոր: Հաջորդ 1,2 միլիոն տարիների ընթացքում տեխնոլոգիան աստիճանաբար զարգացել է և հասել յոթ ընթացակարգային միավորների:
Որակական թռիչքը տեղի է ունեցել մոտ 600 000 տարի առաջ, երբ քարե գործիքների արտադրության բարդությունը աճեց մինչև 18 ընթացակարգային միավորի: Գիտնականներն այս շրջանն անվանում են միջին պլեյստոցենի տեխնոլոգիական հեղափոխություն։
Հետազոտողների կարծիքով՝ նման նշանակալի առաջընթացը հնարավոր է դարձել կուտակային մշակույթի՝ սերունդների միջոցով գիտելիքների փոխանցման և կատարելագործման գործընթացի շնորհիվ։ Մարդաբանները նշել են, որ բարելավումներ, փոփոխություններ և պատահական հայտնագործություններ արած սերունդներն ստեղծեցին տեխնոլոգիաներ և նոու-հաու, որոնք գերազանցում էին այն ամենը, ինչ մեկ մարդ կարող էր հայտնագործել իր կյանքի ընթացքում:
«Երբ երեխան ժառանգում է իր ծնողների մշակույթը, նա ստանում է հազարավոր տարիների փորձերի և գիտափորձերի արդյունքը»,- բացատրել են գիտնականները: Այս գործընթացը զգալիորեն արագացրել է տեխնոլոգիաների զարգացումը և նպաստել ժամանակակից մարդկանց նախնիների և նեանդերթալցիների միջև ուղիների տարբերությանը:
Ամերիկացի մարդաբանների հայտնագործությունը մեծ նշանակություն ունի մարդու ստեղծած տեխնոլոգիաների և մշակույթի էվոլյուցիան հասկանալու համար: Այն ընդգծում է գիտելիքի կուտակման և սերունդների միջոցով դրա փոխանցման կարևորությունը, ինչը, ի վերջո, նպաստեց բարդ տեխնոլոգիաների և մշակութային փորձառությունների առաջացմանը, որոնք այսօր տիրապետում է մարդկությանը:
ամիս
շաբաթ
օր