Գիտնականները հայտնաբերել են աստղ, որը Ծիր Կաթինով անցնում է 2,1 մլն կմ/ժ արագությամբ

Սան Դիեգոյի Կալիֆոռնիայի համալսարանի (UCSD) աստղագետները սիրողական գիտնականների հետ միասին հայտնաբերել են անսովոր թափառող աստղ, որը թռնում է ժամում 2,1 միլիոն կիլոմետր արագությամբ։ Սա մոտ 1500 անգամ ավելի արագ է, քան Երկրի մթնոլորտում ձայնի արագությունը: Այս հայտնագործությանը նվիրված հետազոտությունը հրապարակվել է համալսարանի կայքում։

J1249+36 անունն ստացած օբյեկտը պատկանում է L-ենթագաճաճների դասին։ Այս աստղերը բնութագրվում են շատ ցածր զանգվածով և համեմատաբար ցածր ջերմաստիճանով, ինչը նրանց դարձնում է չափազանց հազվադեպ և հետաքրքիր հետազոտության համար:

Հետազոտողները լիովին վստահ չեն, թե կոնկրետ ինչն է, պատճառը, որ J1249+36 աստղը շարժվում է նման մեծ արագությամբ: Տեսություններից մեկի համաձայն՝ պատճառը նրա «փախուստն» է կրկնակի աստղային համակարգից, որտեղ նրա ուղեկիցը սպիտակ թզուկ է եղել՝ հանգած աստղի մնացորդ։ Նման համակարգերում սպիտակ թզուկները երբեմն սկսում են «սնվել» ուղեկից աստղի նյութով, ինչը կարող է հանգեցնել անվերահսկելի ջերմամիջուկային ռեակցիայի և գերնոր աստղի պայթյունի։ Նման պայթյունի արդյունքում ուղեկից աստղը կարող է զգալի արագացումով դուրս նետվել։

Երկրորդ հնարավոր սցենարը ենթադրում է, որ J1249+36-ը կարող էր առաջանալ գնդաձև կլաստերի մեջ՝ աստղերի խիտ և կոմպակտ խմբից, որը կարող է պարունակել տարբեր զանգվածների սև խոռոչներ։ Երբ աստղը փոխազդում է կրկնակի սև խոռոչների համակարգի հետ, փոխազդեցության բարդ դինամիկան կարող է աստղը դուրս մղել կլաստերից։ Սան Դիեգոյի Կալիֆոռնիայի համալսարանի աստղագիտության և աստղաֆիզիկայի ասիստենտ Կայլ Կրեմերն ասում է, որ իր թիմի կատարած սիմուլյացիան ցույց է տվել նման հազվագյուտ փոխազդեցությունների հնարավորությունը, որը կարող է փոքր զանգված ունեցող ենթագաճաճին դուրս մղել գնդային կլաստերից:

Անկախ նրանից, թե իրականում որ սցենարն է տեղի ունեցել, J1249+36 աստղի հայտնաբերումը գիտնականներին հազվագյուտ հնարավորություն է տալիս ուսումնասիրելու գերարագ ընթացող աստղերը: Նման օբյեկտները կարող են լույս սփռել տիեզերքում տեղի ունեցող գործընթացների վրա և օգնել հասկանալու աստղերի և սև խոռոչների փոխազդեցության դինամիկան: