Արեգակի վրա Երկրից 60 անգամ մեծ խոռոչ է բացվել, որը ճառագայթներ է արձակում ուղիղ Երկրի ուղղությամբ․ ինչո՞վ է այն անսովոր

6 դեկտեմբերի, 2023  12:12

Արեգակի մակերևույթին հսկայական մուգ բացվածք է առաջացել, որը ճառագայթման արտասովոր արագ և հզոր հոսքեր է արձակում (հայտնի որպես արևային քամի) ուղիղ Երկրի ուղղությամբ: Ժամանակավոր բացվածքի չափն (ավելի լայն է, քան 60 Երկիր) ու ուղղվածությունն աննախադեպ են արեգակնային ցիկլի այս փուլի համար, ասում են գիտնականները:

Արեգակի վրայի այս հսկայական մուգ շերտը, որը հայտնի է որպես պսակային խոռոչ, ձևավորվել է Արեգակի հասարակածի մոտ դեկտեմբերի 2-ին և 24 ժամվա ընթացքում հասել է իր առավելագույն լայնությանը, որը կազմում է շուրջ 800,000 կիլոմետր, հաղորդում է Spaceweather.com-ը: Դեկտեմբերի 4-ից խոռոչից արտանետվող ճառագայթումն ուղղված է ուղիղ դեպի Երկիր:

Փորձագետներն ի սկզբանե կանխատեսել էին, որ այս խոռոչը կարող է առաջացնել չափավոր (G2) գեոմագնիսական փոթորիկ, որն առաջիկա մի քանի օրերին կարող է հանգեցնել ռադիոկապի անջատումների և ուժեղ բևեռափայլերի առաջացման: Այնուամենայնիվ, արևային քամին սպասվածից ավելի քիչ հզորություն ունի, ուստի արդյունքում առաջացած փոթորիկը մինչ այժմ միայն թույլ է եղել (G1), հայտնում է Spaceweather.com-ը: Սակայն բևեռափայլերը դեռևս հնարավոր են բարձր լայնություններում:

Անհասկանալի է, թե որքան երկար կմնա խոռոչն արևի վրա, սակայն ըստ ԱՄՆ Ազգային օվկիանոսային և մթնոլորտային վարչության, նախկինում դրանք տևել են արևի ավելի քան մեկ պտույտի (27 օր) ընթացքում: Այնուամենայնիվ, խոռոչը շուտով կթեքի ուղղությունը և ճառագայթում չի արձակի Երկրի ուղղությամբ։

Արեգակի պսակի խոռոչներն առաջանում են, երբ մագնիսական դաշտերը, որոնք պահում են արևը, հանկարծ բացվում են, ինչի հետևանքով արևի վերին մակերևույթի պարունակությունը հեռանում է արևային քամու տեսքով: Պսակի խոռոչները հայտնվում են որպես մուգ բծեր, քանի որ դրանք ավելի սառն են և պակաս խիտ, քան շրջապատող պլազման: Պսակային խոռոչները մի փոքր նման են արևային բծերին, սակայն ի տարբերություն դրանց, պսակային խոռոչները տեսանելի չեն, եթե դրանք չդիտվեն ուլտրամանուշակագույն լույսի ներքո:

Ըստ ԱՄՆ Ազգային օվկիանոսային և մթնոլորտային վարչության՝ պսակի խոռոչներից արձակվող ճառագայթման հոսքերը շատ ավելի արագ են, քան սովորական արևային քամին և հաճախ խանգարումներ են առաջացնում Երկրի մագնիսական վահանում, որոնք հայտնի են որպես գեոմագնիսական փոթորիկներ: Արեգակի վրա հայտնված վերջին պսակային խոռոչը, որն ի հայտ եկավ մարտին, առաջացրել էր դեպի Երկիր ընթացող գեոմագնիսական փոթորիկ, որն ամենահզորն էր ավելի քան վեց տարվա ընթացքում։

Արեգակնային ակտիվությունն աճում է ամբողջ տարվա ընթացքում, քանի որ Արևը մոտենում է իր մոտ արեգակնային 11-ամյա ցիկլի պայթյունավտանգ գագաթնակետին, որը հայտնի է որպես արևային առավելագույն: Որպես կանոն, նոր պսակային խոռոչներ չեն առաջանում արեգակնային ակտիվության աճի ժամանակ: Իհարկե, պսակային խոռոչները կարող են առաջանալ արեգակնային ցիկլի ցանկացած կետում, բայց իրականում դրանք ավելի տարածված են արևային նվազագույնի ժամանակ: Եվ երբ դրանք հայտնվում են արեգակնային առավելագույնի ժամանակ, դրանք սովորաբար գտնվում են Արեգակի բևեռների, այլ ոչ թե հասարակածի մոտ: Հետևաբար, դեռ չկա որևէ բացատրություն, թե ինչպես է նման զանգվածային խոռոչ բացվել հասարակածի մոտ, երբ մենք այդքան մոտ ենք արեգակնային առավելագույնին:


 
 
 
 
  • Արխիվ