Իռլանդիայի տվյալների պաշտպանության հանձնաժողովը Meta ընկերությանը տուգանել է ավելի քան 400 մլն դոլարով

Ամերիկյան Meta ընկերությունը չորեքշաբթի տուգանվել է ավելի քան 400 միլիոն դոլարով, քանի որ Իռլանդիայի գաղտնիության կարգավորիչը եկել է այն եզրակացության, որ ընկերության գովազդն ու տվյալների մշակումը խախտել են ԵՄ գաղտնիության մասին օրենքները, հաղորդում է CNBC-ն։

Իռլանդիայի տվյալների պաշտպանության հանձնաժողովը հայտարարել է, որ Meta-ն պետք է վճարի երկու տուգանք՝ առաջինը՝ 210 միլիոն եվրո (222,5 միլիոն դոլար) տուգանք՝ Եվրոպական միության տվյալների պաշտպանության Ընդհանուր կանոնակարգը կամ GDPR-ը խախտելու համար, իսկ երկրորդը՝ 180 միլիոն եվրո տուգանք, որը կապված է Instagram-ի կողմից նույն օրենքի խախտման հետ։

Ընդհանուր առմամբ, այս տուգանքները կազմում են 390 միլիոն եվրո (414 միլիոն դոլար): Տուգանքները արդյունք են իռլանդական կարգավորիչի կողմից Meta-ի դեմ երկու երկարատեւ հետաքննության, որը քննադատության է ենթարկվել գործընթացում ձգձգումների համար: Կարգավորիչը հետաքննություն է սկսել ընկերության դեմ 2018 թվականի մայիսի 25-ին՝ ԵՄ GDPR-ի ուժի մեջ մտնելու օրը։  

GDPR-ն ընկերություններին խիստ պահանջներ է ներկայացնում մարդկանց տեղեկատվության մշակման վերաբերյալ: Կանոնները խախտող ընկերությունները ռիսկի են դիմում տուգանքներ կրել տարեկան համաշխարհային եկամտի մինչեւ 4 տոկոսի չափով։

Չորեքշաբթի հրապարակված որոշման մեջ Իռլանդիայի տվյալների պաշտպանության հանձնաժողովը հայտարարել է, որ Meta-ն պետք է իր տվյալների մշակման գործողությունները համապատասխանեցնի GDPR-ի պահանջներին երեք ամսվա ընթացքում: Այս վերահսկիչ մարմինը Meta-ի եւ մի քանի այլ ամերիկյան տեխնոլոգիական հսկաների գլխավոր կարգավորող մարմինն է, որոնց գլխամասային գրասենյակները գտնվում են Իռլանդիայում: Չորեքշաբթի օրը Meta-ն ասել է, որ նախատեսում է բողոքարկել որոշումը: Որոշումը հավասարազոր չէ անհատականացված գովազդի արգելմանը, եւ ընկերությունները կարող են շարունակել օգտագործել Meta հարթակները՝ օգտատերերի թիրախային գովազդի համար, հավելել է ընկերությունը։

«Այն ենթադրությունը, որ Meta-ն այլեւս չի կարող անհատականացված գովազդ առաջարկել ամբողջ Եվրոպայում, քանի դեռ սկզբում չի ստացվել յուրաքանչյուր օգտագործողի համաձայնությունը, սխալ է»,-CNBC-ին ասել է Meta-ի խոսնակը:

Նախկինում Meta-ն ապավինում էր օգտագործողի համաձայնությանը՝ իր տեղեկատվությունը վարքային գովազդի նպատակներով մշակելու համար: Այնուամենայնիվ, GDPR-ի ուժի մեջ մտնելուց հետո ընկերությունը փոխեց Facebook-ի եւ Instagram-ի ծառայությունների մատուցման պայմանները եւ փոխեց այն իրավական հիմքը, որի վրա մշակում է այդ տեղեկատվությունը։

Նույն թվականին մասնավոր կյանքի պաշտպանության հարցերով ավստրիացի ակտիվիստ Մաքս Շրեմսը բողոք է ներկայացրել՝ պնդելով, որ փոփոխությունը ստիպել է օգտատերերին համաձայնել մշակել իրենց տեղեկատվությունը՝ հարթակների օգտագործման դիմաց գովազդը թիրախավորելու համար։ Շրեմսը նշել է, որ DPC-ի որոշումը նշանակում է, որ Meta-ն ստիպված կլինի մշակել իր ծրագրերի մի տարբերակ, որը երեք ամսվա ընթացքում չի օգտագործում անձնական տվյալներ գովազդի համար: Նա հավելել է, որ Meta-ն նախկինի պես իրավունք կունենա օգտատերերին «Այո/Ոչ» տարբերակով գովազդի համաձայնություն խնդրել։

Դեկտեմբերին տվյալների պաշտպանության Եվրոպական խորհուրդը, որը զբաղվում է ամբողջ բլոկում տվյալների գաղտնիության կարգավորմամբ, հայտարարել է, որ Meta-ն իրավունք չունի ապավինել պայմանագրերին՝ որպես նպատակային գովազդի համար օգտագործողների տվյալների մշակման իրավական հիմք՝ փաստացի ընկերության գովազդային պրակտիկան անօրինական ճանաչելով։ Դրանից հետո իռլանդական կարգավորիչը հայտարարել է, որ, իր կարծիքով, Meta-ն «իրավունք չունի ապավինել «պայմանագրային» իրավական հիմքին՝ կապված Facebook-ի եւ Instagram-ի ծառայությունների շրջանակներում վարքագծային գովազդի տրամադրման հետ, եւ որ օգտատերերի տվյալների մշակումը մինչ օրս, իբր, հենվելով պայմանագրային իրավական հիմքի վրա, GDPR-ի 6-րդ հոդվածի խախտում է»։

Իռլանդական կարգավորիչի կողմից սահմանված տուգանքները զգալիորեն ավելի բարձր էին, քան հոկտեմբերին որոշման նախագծում առաջարկված տուգանքները, որոնցում կարգավորիչն առաջարկում էր բռնագանձել 28-36 միլիոն եվրո: 2021 թվականի ապրիլին Politico թերթը գրել է, որ ԵՄ արդարադատության հանձնակատար Դիդիե Ռեյնդերսը, Լյուքսեմբուրգի վարչապետ Քսավիե Բեթելը եւ Եվրամիության տասնյակ պաշտոնյաներ Facebook-ի տվյալների արտահոսքի զոհ են դարձել, որոնք հրապարակվել են հանրային ֆորումում եւ լայնորեն տարածվել են։ Նրանց տվյալները 533 միլիոն գրառումների մի մասն էին, ներառյալ հեռախոսահամարները, Facebook-ի ID-ները, ամբողջական անուններն ու ծննդյան ամսաթվերը, որոնք անվճար տարածվել են ինտերնետային ֆորումներում: