Ջեյմս Ուեբը բացահայտում է վաղ Տիեզերքի պայծառ գալակտիկաների առեղծվածը
21:10 5 հոկտեմբերի, 2023Վաղ տիեզերքի պայծառ գալակտիկաները կարող են լինել աստղերի ինտենսիվ ձևավորման արդյունք, այլ ոչ թե տիեզերագիտության ստանդարտ մոդելի ձախողում: Այս հետաքրքիր եզրակացությանն են հանգել Ջեյմս Ուեբ տիեզերական աստղադիտակի (JWST) հետ աշխատող գիտնականները:
Ջեյմս Ուեբի հայտնաբերած պայծառ գալակտիկաները կարող են պայմանավորված լինել աստղերի ինտենսիվ ձևավորման պոռթկումներով: Այս հայտնագործությունները ուղղում են Տիեզերքի վաղ դարաշրջաններում գալակտիկաների զարգացման և դրանց պայծառության վերաբերյալ ստանդարտ պատկերացումները:
Երբ JWST տիեզերական աստղադիտակը սկսեց դիտել 2022 թվականի ամռանը, այն արագ հայտնաբերեց բարձր կարմիր տեղաշարժերով գալակտիկաները, ինչը նշանակում է, որ դրանք գոյություն են ունեցել Տիեզերքի վաղ փուլերում: Բայց պարզվեց, որ դրանք ավելի պայծառ են, քան կանխատեսում էր տիեզերագիտության ստանդարտ մոդելը, ինչը հարցեր է առաջացնում այս մոդելի ճիշտության վերաբերյալ:
Հետազոտողները, ովքեր ստեղծել են այս գալակտիկաների ծննդյան և աստղերի ձևավորման գործընթացի համակարգչային մոդելավորումները, եկել են հետևյալ եզրակացությունների.
- Պայծառ գալակտիկաները նկատվել են ինտենսիվ աստղագոյացման պատճառով: Այսինքն՝ նրանք այնքան պայծառ են դարձել աստղագոյացման ակտիվ պոռթկումների պատճառով։
- Զանգվածային աստղերի ձևավորման հետևանքով առաջացած ակտիվության այս պոռթկումները եզակի չեն: Ժամանակակից գալակտիկաներում դրանք նկատվում են նաև գալակտիկաների միաձուլման ժամանակ, որտեղ գրավիտացիան գրավում է գազը և հանգեցնում նոր աստղերի ձևավորման։
- Վաղ Տիեզերքում գալակտիկաներն ավելի փոքր էին և աճում էին միջգալակտիկական գազը ներգրավելով և միաձուլվելով միմյանց հետ: Որքան մեծանում էին դրանք, այնքան ավելի շատ ձգողականությունից աստղեր էին ձևավորվում նրանց մեջ: Այս գործընթացը կայունացրեց աստղերի ձևավորման արագությունը:
Այս հայտնագործությունները ավելի լավ պատկերացում են տալիս, թե ինչպես են գալակտիկաները առաջացել վաղ տիեզերքում, և փոխում են մեր պատկերացումն այն մասին, թե ինչպես կարող էին գալակտիկաներն այդքան վաղ դառնալ այդքան պայծառ: